Orhaneli ilçe merkezi; kuzeyinde Nilüfer ve Osmangazi, güneyinde Büyükorhan, Harmancık, batısında M. Kemalpaşa, doğusunda Keles ilçeleriyle sınırlıdır. Bursa’ya 70 km. uzaklıktadır. Denizden yüksekliği 500 m. dir. Kasaba İ.Ö. 450’li yıllara kadar inen bir piskoposluk merkezi idi. Adı Hadriani, Adraneia veya Adranos olarak anılmaktaydı. Anlamı ise Adranos yurdu anlamına gelmektedir.
Roma imparatoru Hadrianus’un ( 117–138 ) adına kurulduğu söylenir. Daha güçlü bir olasılıkla, Orhaneli´nde Hadrianus adına yapılan bir tapınak nedeniyle bu adı almıştır. Bu adı taşıyan birçok kent olduğu için, Uludağ üzerindeki Hadriana anlamına gelen, “Hadriani ad Olimpos” olarak anılmıştır. Kusumlar yolu üzerinde, Roma dönemine ilişkin yapıların kalıntıları bulunmaktadır. Kasabanın kuzeybatısında kalan bu alan Çaltepe civarında olup, buradan çok sayıda eser çıkarılmıştır.
Orhaneli çok eski bir ilçe merkezidir. XV. yüzyıldan bu yana ilçe/kaza merkezi konumunu sürdürmüştür. Yine 1,5 km. batıda yer alan Kiliseler mevkiinde de bir yerleşim yeri kalıntıları vardır. Orhaneli, 1325 yılında Orhan Bey’in kumandanlarından Durdu Bey tarafından Osmanlıların eline geçmiştir. Bursa´nın alınmasının ancak bu kentin alınmasıyla mümkün olacağı fikriyle bu sefer yapılmıştır. Nitekim bu kentin alınmasıyla Bursa teslim olmak zorunda kalmıştı.